Mocny aromat kawy niech wybrzmi nieśpiesznie. 

Szanowni Państwo, proszę o uwagę, przydzielam rolę. Zgrabny tramwaju – zostajesz życiem, rozkoszna Lizbono – będziesz jego przeciwnościami, człowieku – jesteś motorniczym prowadzącym tramwaj po Lizbonie. Jedziemy w kierunku przystanku Przyjemność, na cmentarz.

[gra słów, którą na stronie mogę po cichu wyjaśnić: najpopularniejszy lizboński tramwaj  nosi numer 28, jedna z jego końcowych stacji to Prazeres – przyjemności, dojeżdżając do Prazeres znajdujemy się na cmentarzu]

Wszyscy skończymy na cmentarzu.

Podjeżdżamy pod delikatne wzgórze, spokojnie przesuwamy się po jego grzbiecie. W dół! Ostro, szybko. Po prostej. Zakręt. W prawo. W lewo. Mocno w lewo. W dół. Powoli, ale długo pod górę. Światła. Czekamy. Pod górę. Wypłaszczenie. Pod górę. Długa prosta.

Tak wygląda trasa tramwaju 28 z centrum do cmentarzu. Czyż nie tak wygląda Twoje życie? Sukcesy i porażki? Życiowe zakręty? Czekanie na lepsze jutro? Nieunikniony kres?

Po szalenie trudnym życiu czekają nas przyjemności. Cmentarz.

Tabu.

Cmentarze to ciche tabu. Nie rozmawiamy o nich. W konsumpcyjnym kloszu nie myślimy o tym, że rychło wszyscy tam skończymy. W Lizbonie warto przemyśleć wiele rzeczy. Didaskalia są ku temu znakomite. Wizyta na lizbońskim cmentarzu niech będzie przyczynkiem do chwili zadumy nad naszą egzystencją na tym łez padole. Cmentarz przyjemności jest wyjątkowy, ponieważ składa się z „domków śmierci”. Nie ma znanych nam grobów w ziemi z płytą nagrobną. Są budowle skrywające w sobie półki – krypty.

Cmentarz przyjemności

Cmentarz przyjemności powstał w 1833 roku. Powód był prozaiczny. W mieście szalała epidemia cholery. Niezbędnym okazało się stworzenie miejsca chowania zmarłych w wyniku epidemii. Rozkoszna nazwa nie ma lirycznych konotacji. Pochodzi od farmy istniejącej w tym miejscu przed powstaniem cmentarza.

Wiecznej przyjemności doświadczają tutaj wybitni Portugalczycy. Załapali się i Ci, którzy mieli pieniądze.

Część krypt jest zamknięta, przesłonięta materiałem. Jeśli jednak dobrze poszukamy to okaże się, że istnieją krypty otwarte, uszkodzone, przeszklone. Ludzka ciekawość sama pokieruje Waszymi oczami. Zarzuty o niemoralność takiego zwiedzania zbywam zdaniem: nic co ludzkie nie jest mi obce.

Informacje praktyczne:

• Zwiedzanie cmentarza jest darmowe.
• od 1 października do 30 kwietnia cmentarz jest otwarty każdego dnia w godzinach 9.00-17.00, a od 1 maja do 30 września od godziny 9.00 do 18.00
• Adres: Praça São João Bosco, Lisboa
• Jak dojechać: tramwaj numer 28, kierunek Prazeres, ostatni przystanek.